Câu chuyện về bánh bao “Cẩu Bất Lý” (nghĩa là: Chó cũng không thèm)

“Bánh bao Cẩu Bất Lý” của Thiên Tân là một món ăn vặt nổi tiếng của Trung Quốc, là một trong “Thiên Tân Tam Tuyệt” (nghĩa là: một trong 3 món ăn đứng đầu ở Thiên Tân”).

“Bánh bao Cẩu Bất Lý” là một món ăn có tên gọi từ thời cổ đại Trung Hoa, khởi nguồn từ năm 1858 thời nhà Thanh. Lý do mà “bánh bao Cẩu Bất Lý” được yêu thích là bởi vì nguyên liệu của nó rất tỷ mỷ, cách chế biến cầu kỳ, từ việc chọn nguyên liệu, trộn bột, nhào bột, cán bột, ..mọi công đoạn đều cần có kỹ xảo nhất định, khi thao tác cũng phải đạt tới tiêu chuẩn kích thước chính xác.

Khi bánh bao vừa ra lò, các nếp gấp bột phải đối xứng, mỗi cái bánh bao có 18 nếp gấp, kích thước đồng đều, thơm mà không ngậy, luôn nhận được ủng hộ của người dân Trung Quốc và bạn bè quốc tế.

“Cẩu Bất Lý” ra đời năm 1858. Vào thời hoàng đế Hàm Phong nhà Thanh, ở thôn Dương huyện Võ Thanh tỉnh Hà Bắc (nay là khu Võ Thanh thuộc thành phố Thiên Tân) có một người thanh niên tên là Cao Quý Hữu. Cha của Quý Hữu ngoài 40 mới sinh con, vì muốn các con được sống khỏe mạnh bình an, nên lấy tên mụ cho Quý Hữu là “Cẩu Tử”, hi vọng sau này anh chàng lớn lên sẽ dễ nuôi dễ sống như chó con. (Theo tập tục phương Bắc, tên này còn thể hiện tình thân thuần phác mà ấm áp). Năm 14 tuổi, Cẩu Tử tới Thiên Tân học nấu ăn, làm một người giúp việc ở quán ăn nhỏ nhà họ Lưu bên sông Vận Hà phía Nam Thiên Tân. Cậu bé Tiểu Cẩu lanh lợi khéo tay lại chăm chỉ học hỏi, cùng với sự tận tâm chỉ bảo của các sư phụ, tay nghề làm bánh bao của Cao Quý Hữu không ngừng tiến bộ, không lâu sau trở nên nổi tiếng.

Sau 3 năm học nghề, Cao Hữu Quý đã tinh thông tất cả các kỹ xảo làm bánh bao, và anh tự lập riêng, tự mình mở một cửa tiệm nhỏ chuyên bán bánh bao tên là “Đức Tụ Hiệu”. Anh dùng thịt lợn chế biến với tỷ lệ nước thích hợp, rồi dùng canh ninh xương, thêm một chút dầu thơm, cùng với nước tương tự tạo, hành băm, tỏi băm, và các nguyên liệu khác, rồi tỷ mỉ trộn chúng lại thành nhân bánh. Vỏ bánh bao được cán mỏng hình tròn đường kính khoảng 8,5cm. Sau đó cho nhân vào và gói lại, dùng ngón tay nhào nặn tỷ mỷ, đồng thời dùng sức gấp nếp tinh tế, mỗi chiếc bánh có 18 nếp đều nhau, đẹp như hình bông cúc trắng, cuối cùng cho vào nồi hấp thành bánh bao. Do tay nghề của Cao Quý Hữu rất tốt, lại làm việc rất chăm chỉ, bánh bao do anh làm ra mềm mại, thơm mà không ngậy, hình bông hoa cúc, cả hương và sắc đều mang nét độc đáo rất riêng, đã thu hút rất nhiều thực khách đến ăn bánh bao, công việc làm ăn cực kỳ phát đạt, danh tiếng nhanh chóng đồn xa. Vì người tới ăn bánh bao ngày một đông, Cao Quý Hữu bận đến mức không thể tiếp chuyện khách hàng, cũng bởi vì vậy, nên người tới ăn bánh bao đều gọi anh là “Cẩu Tử bán bánh bao, không thèm để ý người khác”. Một thời gian dài, mọi người nói quen miệng, nên gọi tắt thành “Cẩu Bất Lý”, và bánh bao mà anh bán là “Bánh bao Cẩu Bất Lý”, còn tên gốc của tiệm thì dần bị lãng quên!

Nghe nói, Viên Thế Khải khi đến Thiên Tân để luyện tập tân binh, đã từng đem bánh bao “Cẩu Bất Lý” làm cống phẩm dâng lên Từ Hy Thái Hậu. Từ Hy Thái Hậu sau khi ăn xong cũng phải thốt lên rằng: “Thịt chim thú ở trong rừng, trâu bò trên cạn, tôm cá dưới bể, cũng không thơm ngon bằng Cẩu Bất Lý, món ăn trường thọ chính là đây.” Từ đó, tiếng tăm của bánh bao Cẩu Bất Lý nổi như cồn, dần dần mở thêm nhiều cửa tiệm ở các địa phương.

Bánh bao Cẩu Bất Lý là báu vật trong văn hóa ẩm thực Trung Quốc, được ca tụng là món ăn đệ nhất trong “Thiên Tân Tam Tuyệt”. “Bánh bao Cẩu Bất Lý” trải qua hơn 160 năm, đã sáng tạo và cải thiện thành hơn 100 loại món, ngoài các loại bánh truyền thống như bánh bao thịt heo, bánh bao tam vị, bánh bao da heo..., còn các món sáng tạo như bánh bao hải sản, bánh bao rau rừng, bánh bao thịt cua... Nhận được rất nhiều giải thưởng trong các cuộc thi và cuộc bình chọn ẩm thực trong và ngoài nước như: “Món ăn vặt ngon nhất Trung Quốc”, “Món ăn vặt nổi tiếng Quốc tế”, “Giải thưởng thương hiệu xuất sắc của bộ Thương Mại”.v.v.., được ca tụng là “ Cửa hiệu lâu đời ở Thiên Tân, món bánh bao đệ nhất Trung Hoa”.